Ο λάρυγγας είναι το βασικότερο όργανο της περιοχής του τραχήλου. Συμμετέχει σε τρεις οργανικές λειτουργίες του σώματος: Στην φώνηση, στην αναπνοή και στην κατάποση. Ο λάρυγγας χωρίζεται ανατομικά σε 3 υποκατηγορίες:
- την γλωττιδική περιοχή, που περιλαμβάνει τις δύο γνήσιες φωνητικές χορδές,
- την υπεργλωττιδική, που αποτελείται κυρίως από την επιγλωττίδα και τις νόθες φωνητικές χορδές,
- την υπογλωττιδική περιοχή, που αποτελείται από τον βλεννογόνο του λάρυγγα κάτω από τις φωνητικές χορδές μέχρι και την είσοδο στην τραχεία.
Οι βασικοί χόνδροι που αποτελούν τον λάρυγγα είναι ο θυροειδής και ο κρικοειδής χόνδρος εξωτερικά, καθώς και οι αρυτενοειδείς χόνδροι στο εσωτερικό του λάρυγγα. Πολλοί μύες και νεύρα συμμετέχουν στην λειτουργία του λάρυγγα, καθιστώντας το όργανο αυτό και τις λειτουργίες του, ως ένα από τα πιο πολύπλοκα συστήματα του ανθρωπίνου σώματος. Δεν είναι τυχαίο, ότι η ιδέα της «μεταμόσχευσης λάρυγγα» δεν έχει προχωρήσει στον ιατρικό χώρο, λόγω της παραπάνω πολυπλοκότητας του οργάνου.
Καρκίνος του λάρυγγα: τα πιο συχνά συμπτώματα
Ο καρκίνος του λάρυγγα μπορεί να παρουσιαστεί με πολλά και διαφορετικά συμπτώματα, ανάλογα με το σημείο που θα εμφανιστεί, αλλά και το στάδιο της νόσου.
· Δυσκολία αναπνοή (δύσπνοια)
· Αλλαγή στην ποιότητα της φωνής (δυσφωνία) και εμμένουσα βραχνάδα
· Πρόβλημα στην κατάποση (δυσκαταποσία)
· Αίσθημα ξένου σώματος στον λαιμό
· Εμφάνιση αίματος στα πτύελα (αιμόπτυση)
· Εμφάνιση πρηξίματος στον λαιμό (μεταταστατική λεμφαδενοπάθεια)
· Πόνος στο αυτί (αντανακλαστική ωταλγία)
· Ακούσια απώλεια βάρους
Καρκίνος του λάρυγγα: ποιες οι αιτίες
Οι πιο συχνές αιτίες (προδιαθεσικοί παράγοντες) για τον καρκίνο του λάρυγγα είναι οι:
· Κάπνισμα
· Αλκοόλ
· Ιογενής λοιμώξεις (HPV)
Καρκίνος του λάρυγγα και διάγνωση: ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις
Η διάγνωση του καρκίνου του λάρυγγα γίνεται μέσω λήψης λεπτομερούς ιστορικού, μέσω της κλινικής εξέτασης από Ωτορινολαρυγγολόγο (λαρυγγοσκόπηση), σε συνδυασμό με απεικονιστικές εξετάσεις και τέλος μέσω λήψης βιοψίας από τον λάρυγγα.
Η λαρυγγοσκόπηση γίνεται στο ΩΡΛ ιατρείο, δεν χρειάζεται νάρκωση ή προετοιμασία της/του ασθενούς και διενεργείται είτε μέσω του στόματος (με άκαμπτο γωνιώδες λαρυγγοσκόπιο), είτε μέσω της ρινός (με εύκαμπτο ρινολαρυγγοσκόπιο). Η/ο ΩΡΛ ιατρός εξετάζει λεπτομερώς την περιοχή, ελέγχοντας την μορφολογία του λάρυγγα, την λειτουργία του και την ύπαρξη πιθανής παθολογίας.
Σε μερικές περιπτώσεις θα ζητηθεί απεικονιστικός έλεγχος μέσω αξονικής ή και μαγνητικής τομογραφίας.
Για την σταδιοποίηση της νόσου, πιθανώς να διενεργηθεί PET scan.
Η τελική διάγνωση τίθεται μέσω βιοψίας και ιστοπαθολογικής μελέτης του δείγματος από το παθολογοανατομικό τμήμα. Η λήψη βιοψίας στον λάρυγγα γίνεται κατά κανόνα υπό γενική αναισθησία και διαρκεί περίπου 30’.
Η θεραπεία για τον καρκίνο του λάρυγγα απαιτεί εξατομικευμένη ογκολογική αντιμετώπιση
Η θεραπεία του καρκίνου του λάρυγγα, ανάλογα με το στάδιο της νόσου, μπορεί να είναι χειρουργική, μέσω ακτινοθεραπείας, μέσω χημειοθεραπείας ή και συνδυασμού όλων των παραπάνω.
Η συχνότερη μορφή εμφάνισης καρκίνου λάρυγγα και αυτή με την καλύτερη πρόγνωση της/του ασθενούς είναι ο καρκίνος της γλωττιδικής μοίρας του λάρυγγα, δηλαδή των φωνητικών χορδών. Η θεραπεία σε επιλεγμένα περιστατικά μπορεί να γίνει με μια μόνο επέμβαση, κατά την διάρκεια της λήψης βιοψίας υπό γενική αναισθησία. Αυτό γίνεται μέσω του στόματος, χωρίς εξωτερικές ουλές, με την χρήση Laser ή άλλων βοηθημάτων όπως ακίδες ραδιοσυχνοτήτων, χρήση ρομποτικών ή ενδοσκοπικών συστημάτων, κ.α. Εναλλακτικά μπορεί να διενεργηθεί ακτινοθεραπεία.
Ασθενείς με αρχικά στάδια καρκίνου του λάρυγγα έχουν πάνω του 90% πιθανότητα πλήρους ίασης (είτε με χειρουργικό καθαρισμό, είτε με ακτινοθεραπεία).
Κάθε θεραπεία έχει θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά, τα οποία πρέπει να συζητηθούν με τον ασθενή πριν αποφασισθεί ποια θεραπεία είναι η «καλύτερη» για εκείνον (προσωποποιημένη ογκολογική αντιμετώπιση).
Ασθενείς με καρκίνο λάρυγγα προχωρημένου σταδίου ή ασθενείς με υποτροπή/ παραμονή νόσου μετά από θεραπεία μπορούν να στοχεύσουν σε πλήρη ίαση της νόσου, με χειρουργικές τεχνικές (διαστοματικές, τμηματικές εξωτερικές λαρυγγεκτομές ή ολική λαρυγγεκτομή) και χρήση τεχνικών πλαστικής αποκατάστασης (χρήση μείζονος θωρακικού κρημνού, κερκιδικού ελεύθερου αγγειούμενου κρημνού,κ.α.) για την μείωση πιθανών επιπλοκών και διατήρηση ζωτικών λειτουργιών, όπως η κατάποση και η αναπνοή.
Λόγω της περιπλοκότητας της νόσου και της πληθώρας των πιθανών συμπτωμάτων και θεραπειών, ασθενείς με καρκίνο λάρυγγα πρέπει να κατευθύνονται από ΩΡΛ ιατρό με άριστη γνώση όχι μόνο όλων των χειρουργικών τεχνικών διαμέσο του στόματος (με χρήση Laser – ρομποτικών/ ενδοσκοπικών συστημάτων), αλλά και των εξωτερικών προσπελάσεων, ιδανικά, σε συνδυασμό με τις επεμβάσεις πλαστικής αποκατάστασης.